Kameleons staan natuurlijk bekend om hun vermogen om van kleur te veranderen. Maar hoe werkt dit eigenlijk? En kunnen zij alle kleuren worden? Hieronder staat het uitgelegd.

Waarom veranderd een kameleon van kleur?

Veel mensen denken dat een kameleon van kleur veranderd om zichzelf beter te camoufleren tegen de achtergrond. Tegenwoordig wordt juist geloofd dat ze niet van kleur veranderen om die reden, maar vanwege sociale communicatie en warmteregulatie. Een Jemen kameleon zal van kleur veranderen als hij/zij een andere Jemen kameleon ziet. Ze geven hiermee aan dat het gebied zijn/haar territorium is, dat hij/zij wel of niet bereid is om te paren en om de ander te intimideren of verjagen. Ook bij het hanteren van een kameleon zal hij/zij meestal van kleur veranderen. Het aannemen van een donkere grauwe kleur duidt op stress en vluchtgedrag.

Een kameleon veranderd ook van kleur om zijn warmte beter te reguleren. Een donker gekleurd object neemt meer warmte op van de zon dan een lichtgekleurd object. Omdat een kameleon zijn lichaam verwarmt met zonlicht, is het voor hem zinvol van kleur te veranderen om gebruik te maken van dit effect. Een kameleon die donker gekleurd is neemt dus meer warmte op, een lichtgekleurde kameleon neemt minder warmte op.

Mechanisme om van kleur te veranderen

In de huid van een kameleon zitten allemaal cellen met een bepaalde kleur. Er zijn zwarte, oranje, gele en groene cellen. De gekleurde cellen kunnen van vorm veranderen: ze kunnen dichtbij de huid plat worden, als een soort kegel of piramide, of ze kunnen heel lang en dun worden. Als ze bij de huid plat en breed worden, zijn ze goed te zien vanaf de buitenkant: de huid heeft dan de kleur van die cel. Als ze lang en plat zijn, is de kleur maar als een heel klein stipje te zien aan het huidoppervlak. De kleur die de kameleon heeft is dan een mengsel van de kleuren van de cellen die op dat moment plat aan het oppervlak liggen.

Hoe snel veranderen de kleuren?

Binnen een paar seconden kan je Jemen kameleon van kleur veranderen! Een rustige lichtgroene kameleon kan dus bij een storende aanraking plots felgekleurd zijn! De ene kant van de kameleon kan ook een andere kleur hebben dan de andere: de linkerkant is bijvoorbeeld lichtgroen terwijl de andere donkergroen is.

Welke kleuren kan mijn Jemen kameleon worden?

Een Jemen kameleon kan niet elke kleur worden. Hij kan ook niet egaal één kleur worden behalve egaal groen. De basiskleur voor een Jemen kameleon is lichtgroen. Deze kleur nemen ze aan als ze in rust zijn.

Als ze jong zijn, laten ze alleen lichtgroen en donkergroen zien. Ze kunnen vlekkerig donkergroen worden over hun hele lichaam, of donkergroene verticale banden krijgen over hun lijf en staart.

Vrij kort daarna kunnen zij ook oranje vlekjes maken over het midden van hun flank. Ze kunnen ook een vorm van bruin.
Als ze ouder worden ontwikkelen ze ook een azuurblauwe kleur, felgeel en oranjegeel. Deze kleuren zijn te zien als grote ronde vlekken (voornamelijk geel), kleine vlekken (voornamelijk donkergroen en blauw) en individuele gekleurde cellen van alle kleuren. Ze kunnen ook zo donkergroen worden dat het bijna zwart is. Dit kan over het hele lichaam zijn, of alleen op bepaalde punten.
Andere soorten kameleons kunnen meer kleuren vertonen. Een panterkameleon kan bijvoorbeeld ook felrood of felblauw worden. Dat kan een Jemen kameleon niet.